Zaken die ons raken

Bakker Ritsma,

ASSEN- Het kwam allemaal door een foto die ik op Instagram zag. Die foto kwam van Bas. Bas is een jongeman die van Amstelveen naar China is gefietst. Van daar gaat hij door naar Singapore. Bas is een vriend van een kleinzoon. Via die kleinzoon hebben we hem van tijd tot tijd gezien en met hem gepraat. Hij maakte een foto van een Chinese boer die met een dikke stapel takken op z’n rug naar huis liep. Een niet ongebruikelijk verschijnsel in die streken denk ik.

Bij mij kwam na het zien van die foto een beeld uit het laatste oorlogsjaar boven drijven. Om preciezer te zijn, het was in de laatste, toch wel moeilijke oorlogswinter. Bakker Ritsma had een klein bedrijfje in het dorp van onze grootouders. Bij deze grootouders logeerden we geregeld. Het was bij hen veiliger dan aan de ‘grote’ straat waar ons huis stond. Wij woonden in een rijtjeshuis vlak bij een zuivelfabriek. Geregeld werd op strategisch doelen, zoals zuivelbedrijven, geschoten. Dus vandaar die logeerpartijen.Bakker Ritsma kreeg zo nu en dan wat meel, waar brood van gebakken moest worden. Soms hadden wij ook nog wel, ‘broodbonnen’. (Die bonnen waren nodig om brood te mogen kopen.) Brandstof om de oven mee te stoken was er bijna niet. Maar ook bakker Ritsma moest zien te overleven. Hij ging dan heel vroeg in de morgen naar een bos. Dat bos bestond meer uit kreupelhout, dan uit een bos met echte grote bomen.
Daar ‘roofde’ hij takken en alles wat maar wilde branden. In mijn gedachten zie ik hem nog zeulen. Lopend naast de fiets die, bijna bezwijkend, was volgeladen met takken en zo.
Hij kon gaan bakken. Maar het brood dat we van hem kochten, leek aan de buitenkant meer op brood dan het binnenin was. De binnenkant was een drabbige en kleverige kluit. Maar dan doe je de ogen maar dicht. Eten was eten. Niet zeuren, hoor ik, mijn moeder nog zeggen.Bakker Ritsma rust nu uit van al z’n gezeul, op het kerkhof in onze geboorteplaats.

Bakker Ritsma.

Jaap Bouma.

Reageren Afdrukken